Quốc hội Việt Nam - Thành viên chủ động và tích cực của AIPA
Mega Story - Ngày đăng : 16:24, 04/08/2023
Trở thành thành viên của Tổ chức liên nghị viện ASEAN (AIPO) vào năm 1995, trong suốt 28 năm qua, Quốc hội Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm, chủ động và tích cực đóng góp xây dựng AIPO/AIPA không ngừng lớn mạnh.
Mega Story
Quốc hội Việt Nam - Thành viên chủ động và tích cực của AIPA
{Tên tác giả}•04/08/2023 16:24
Trở thành thành viên của Tổ chức liên nghị viện ASEAN (AIPO) vào năm 1995, trong suốt 28 năm qua, Quốc hội Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm, chủ động và tích cực đóng góp xây dựng AIPO/AIPA không ngừng lớn mạnh.
Kể từ sự kiện ngày 19/9/1995, Quốc hội Việt Nam chính thức trở thành thành viên Tổ chức Liên nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á (AIPO) - tiền thân của Hội đồng Liên nghị viện các nước Đông Nam Á (AIPA), Quốc hội Việt Nam ngày càng chủ động, tích cực đóng góp vào sự phát triển của tổ chức liên nghị viện khu vực.
Quốc hội Việt Nam đã đóng góp nhiều sáng kiến tại các kỳ họp Ðại hội đồng cũng như tại các hoạt động trong khuôn khổ của AIPA.
Quốc hội Việt Nam đã ghi dấu ấn sâu đậm bằng việc ba lần tổ chức thành công kỳ họp Đại hội đồng AIPO-23 (ngày 8 đến 13/9/2002), Đại hội đồng AIPA-31 (ngày 19 đến 25/9/2010) và Đại hội đồng AIPA-41 (ngày 8 đến 10/9/2020).
Dấu mốc lịch sử
Hội nhập quốc tế là xu hướng tất yếu của thời đại ngày nay. Bởi thế nên sau khi giải phóng miền Nam, nước nhà thống nhất, tháng 4/1979, Quốc hội Việt Nam đã gia nhập Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU); năm 1991 gia nhập Liên minh Nghị viện Cộng đồng Pháp ngữ (APF); và việc chính thức trở thành thành viên của Tổ chức liên nghị viện ASEAN (AIPO) vào năm 1995 đã đánh dấu từng bước hội nhập quốc tế của Quốc hội Việt Nam.
Nhìn lại lịch sử, vào đầu những năm 1990, tình hình khu vực Đông Nam Á có nhiều chuyển biến tích cực, xu thế đối thoại hòa bình nhằm xây dựng khu vực ổn định, hợp tác và phát triển tăng lên.
Lần đầu tiên, Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Văn Tửu dẫn đầu đã đi dự kỳ họp Đại hội đồng AIPO 13, tổ chức tại Jakarta, Indonesia từ ngày 21-26/9/1992, với tư cách là khách mời của nước chủ nhà Indonesia.
Năm 1993, Đoàn đại biểu AIPO gồm 13 đại biểu do Chủ tịch Hạ viện Malaysia Tan Sri Dato Mahamed Zahir dẫn đầu đã thăm chính thức Việt Nam từ ngày 1-10/2/1993, đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ giữa Việt Nam và AIPO, thể hiện thiện chí của các nước thành viên AIPO mong muốn phát triển quan hệ với Quốc hội Việt Nam.
Với tư cách quan sát viên, trong hai năm 1993-1994, Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Phó Chủ tịch Quốc hội Đặng Quân Thụy và Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Trần Văn Phác dẫn đầu đã dự kỳ họp Đại hội đồng AIPO 14 ở Kuala Lumpur, Malaysia từ ngày 19-26/9/1993 và kỳ họp Đại hội đồng AIPO 15 ở Manila, Philippines từ ngày 19-24/9/1994.
Tiếp đó, ngày 7/9/1995, được sự đồng thuận của các nghị viện thành viên AIPO, ông Tan Soo Khoon, Chủ tịch Quốc hội Singapore, đồng thời là Chủ tịch AIPO 16 đã thăm chính thức Việt Nam, trực tiếp trao thư cho Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh, mời Quốc hội Việt Nam gia nhập AIPO. Điều này đã thể hiện sự trân trọng của AIPO đối với Quốc hội Việt Nam.
Lễ rước cờ Việt Nam từ hàng vị trí quan sát viên chuyển lên trang trọng trong hàng cờ của các nước thành viên chính thức của AIPO tại phiên họp toàn thể lần thứ nhất, ngày 19/9/1995. (Ảnh: Xuân Tuân/TTXVN)
Tháng 9/1995, Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh dẫn đầu đã đi thăm chính thức Singapore và dự Lễ kết nạp Quốc hội Việt Nam trở thành thành viên thứ 6 của AIPO tại kỳ họp Đại hội đồng AIPO 16, diễn ra từ ngày 18-23/9/1995.
Lễ kết nạp diễn ra rất trang trọng bởi sự kiện này đánh dấu mốc sau gần 20 năm kể từ khi thành lập, lần đầu tiên AIPO kết nạp thành viên mới.
Cùng với Chủ tịch Quốc hội 5 nước thành viên AIPO, Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh đã ký văn kiện chính thức xác nhận Quốc hội Việt Nam là thành viên AIPO.
Sau đó, Lễ rước Quốc kỳ Việt Nam từ vị trí các nước quan sát viên sang vị trí các nước thành viên chính thức được tiến hành trong tiếng nhạc hào hùng cùng với sự chứng kiến của hàng trăm đại biểu, các hãng thông tấn báo chí trong nước và quốc tế.
Sự kiện có ý nghĩa lịch sử này đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam với Nghị viện các nước Đông Nam Á.
Cùng với Chủ tịch Quốc hội năm nước thành viên AIPO, Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh ký văn kiện chính thức xác nhận Quốc hội Việt Nam là thành viên của AIPO. (Ảnh: Xuân Tuân/TTXVN)
Chủ động đóng góp vào AIPA
Với tư cách là thành viên chính thức của AIPO và sau này là AIPA, trong 28 năm qua, Quốc hội Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm, chủ động và tích cực đóng góp xây dựng AIPO, nay là Liên minh nghị viện ASEAN (AIPA) không ngừng lớn mạnh.
Trong các hoạt động tại diễn đàn liên nghị viện khu vực, Quốc hội Việt Nam đã góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam với các nước trong và ngoài khu vực.
Thông qua kênh ngoại giao nghị viện, chúng ta có dịp gặp gỡ, trao đổi, đối thoại, vận động nghị sỹ các nước ASEAN phấn đấu xây dựng Cộng đồng ASEAN. Trong khuôn khổ AIPO/AIPA, Việt Nam có cơ hội đối thoại với các đối tác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Nghị viện châu Âu... về những vấn đề mà hai bên cùng quan tâm.
Quốc hội Việt Nam cũng tích cực ủng hộ, giúp đỡ và chia sẻ kinh nghiệm với các thành viên mới trong tiến trình gia nhập AIPA và phối hợp tổ chức thành công các kỳ họp Đại hội đồng ở các nước này.
Quốc hội Việt Nam đã đưa ra nhiều sáng kiến thúc đẩy đổi mới về tổ chức và phương thức hoạt động của AIPA.
Có thể kể đến như tại kỳ họp Đại hội đồng AIPO 19 ở Kuala Lumpur, Quốc hội Việt Nam đã cùng với Malaysia đưa ra sáng kiến tổ chức Hội nghị Nữ nghị sỹ AIPO (WAIPO), được Đại hội đồng hoan nghênh.
Việt Nam cũng đưa ra một số đề xuất như thể chế hóa việc trao đổi qua lại thường xuyên giữa AIPA và ASEAN; giảm số lượng và lựa chọn các chủ đề thảo luận tại các phiên họp Đại hội đồng và các Ủy ban, tránh dàn trải các vấn đề; tổ chức Hội nghị Tổng thư ký các nước thành viên AIPO đồng thời với kỳ họp Đại hội đồng để trao đổi kinh nghiệm và chia sẻ thông tin giữa các nước thành viên.
Trong khuôn khổ AIPO/AIPA, Quốc hội Việt Nam còn đưa ra các sáng kiến và tổ chức nhiều hội nghị chuyên đề tại Việt Nam được các đại biểu đánh giá cao như Hội nghị chuyên đề về vai trò của cơ quan lập pháp trước cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ (năm 1999), Hội nghị về các vấn đề tổ chức và khen thưởng (năm 2002), Hội nghị về hợp tác lập pháp trong phòng chống buôn bán phụ nữ và trẻ em (năm 2006), Hội nghị về vai trò của nữ nghị sỹ trong quá trình xây dựng pháp luật (năm 2009), Hội nghị về hậu khủng hoảng tài chính kinh tế thế giới và phát triển bền vững (năm 2010), Hội nghị lần thứ 1 (năm 1999) và lần thứ 7 (năm 2010) của Ủy ban Điều tra Thực trạng nhằm đấu tranh chống hiểm họa ma túy...
Đặc biệt, Quốc hội Việt Nam đã ghi dấu ấn sâu đậm bằng việc hai lần tổ chức thành công kỳ họp Đại hội đồng AIPO 23 (từ ngày 8-13/9-2002) và Đại hội đồng AIPA 31 (từ ngày 19-25/9/2010).
Với AIPO 23, trên cương vị Chủ tịch AIPO nhiệm kỳ 2001-2002, Quốc hội Việt Nam đã điều hành mọi hoạt động và tổ chức thành công kỳ họp Ðại hội đồng AIPO lần thứ 23 tại Hà Nội, đóng góp thiết thực vào quá trình phát triển của AIPO.
Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh phát biểu tại Kỳ họp lần thứ 19 Ủy ban Công tác và Đại hội đồng Tổ chức Liên nghị viện ASEAN (AIPO-19), ngày 25/8/1998. (Ảnh: Xuân Tuân/TTXVN)
Ðại hội đồng AIPO 23 Hà Nội đã để lại một "dấu ấn Việt Nam" đậm nét trong lòng bạn bè quốc tế. Ðó không chỉ bởi những nét đẹp của văn hóa, lòng mến khách và sự tổ chức chu đáo mang đậm phong cách Việt Nam, mà còn bởi nội dung chính trị, kinh tế, xã hội mà hội nghị đã đề cập.
Trong tổng số 33 nghị quyết được thông qua tại kỳ họp có 20 nghị quyết do Việt Nam đề xuất và điều quan trọng là những ý tưởng của Việt Nam đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Đó là các sáng kiến như như sử dụng quỹ dư của AIPO vào các hoạt động thiết thực; trao giải thưởng cho những người có nhiều công lao đóng góp cho sự nghiệp AIPO...
Còn tại kỳ họp Đại hội đồng AIPA 31 (từ ngày 20-24/9/2010), chủ đề “Đoàn kết các dân tộc vì sự phát triển bền vững của Cộng đồng ASEAN” do Quốc hội Việt Nam đưa ra đã được các thành viên AIPA đánh giá rất cao.
Chủ tịch Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch Đại hội đồng AIPA-31 Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chụp ảnh chung với Trưởng đoàn Nghị viện các nước thành viên AIPA dự lễ khai mạc Đại hội đồng AIPA lần thứ 31, ngày 21/9/2019, ở Hà Nội. (Ảnh: Trí Dũng/TTXVN)
Tinh thần chung của kỳ họp theo như đánh giá của Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng là: Đoàn kết, hữu nghị, hợp tác vì một cộng đồng ASEAN ngày càng phát triển bền vững, phồn vinh và thịnh vượng; nâng cao vai trò, vị thế của AIPA; sự phối hợp ASEAN-AIPA, làm cho ASEAN và AIPA ngày càng gần gũi với nhân dân.
Đại hội đồng AIPA 31 đã thông qua 22 nghị quyết về hàng loạt vấn đề chính trị, an ninh, kinh tế, văn hóa, xã hội của khu vực được quan tâm hàng đầu tại thời điểm đó.
Với việc tổ chức thành công Đại hội đồng AIPA 31, Quốc hội Việt Nam đã làm tròn trách nhiệm của mình trên cương vị Chủ tịch Đại hội đồng Liên nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á trong nhiệm kỳ 2009-2010, thể hiện tinh thần trách nhiệm của Việt Nam đối với AIPA và những nỗ lực của Việt Nam hội nhập vào khu vực.
Việt Nam hoàn thành xuất sắc vai trò Chủ tịch AIPA, hướng tới Tầm nhìn mới cho ngoại giao Nghị viện ASEAN trong tương lai
Năm 2020, Quốc hội Việt Nam vinh dự lần thứ 3 tiếp nhận chức Chủ tịch AIPA nhiệm kỳ 2019-2020 và tổ chức kỳ họp Đại hội đồng AIPA lần thứ 41.
Với sự dẫn dắt, điều hòa của Quốc hội Việt Nam, Đại hội đồng AIPA 41 đã thành công tốt đẹp.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tiếp nhận Chủ tịch AIPA 41 từ Thái Lan tại Lễ bế mạc Đại hội đồng Liên Nghị viện ASEAN lần thứ 40 và tiếp nhận chức Chủ tịch Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN lần thứ 41 (AIPA 41). (Ảnh: Trọng Đức/TTXVN)
Kết quả này không chỉ thể hiện sự chủ động, trách nhiệm và đóng góp thực chất của Quốc hội Việt Nam đối với AIPA, mà còn góp phần quan trọng củng cố tình đoàn kết và dẫn dắt những nỗ lực chung để AIPA hỗ trợ ASEAN trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn hiện nay là vượt qua các tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, duy trì sự phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội cho mọi người dân.
Trên tinh thần đó, xuyên suốt Năm Chủ tịch AIPA, Quốc hội Việt Nam đã tổ chức nhiều hoạt động, trong đó, đáng chú ý là: Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân gửi thư kêu gọi các nghị viện đồng hành, chung tay với Chính phủ đối phó với đại dịch (tháng 3/2020); tổ chức Phiên đối thoại trực tuyến giữa Lãnh đạo các nước ASEAN và Lãnh đạo AIPA trong khuôn khổ hội nghị cấp cao ASEAN 36 (tháng 6/2020); Hội nghị trực tuyến Hội đồng tư vấn AIPA về hiểm họa ma túy lần thứ 3 (AIPACODD 3) (tháng 6/2020); Hội nghị trực tuyến “Đối tác nghị viện về hợp tác giáo dục, văn hóa vì sự phát triển bền vững” (AIPA-ECC) (7/2020)...
Đây là sáng kiến của Quốc hội Việt Nam trong Năm Chủ tịch AIPA nhằm thúc đẩy quan hệ đối tác nghị viện trong việc triển khai thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững nói chung, về hợp tác giáo dục và văn hóa nói riêng trong AIPA...
Ngoài ra, nhiều hoạt động khác trong khuôn khổ AIPA cũng đã được các cơ quan của Quốc hội chủ động tham gia, tổ chức, như: Thường trực Ủy ban Đối ngoại tham gia các hội nghị trực tuyến với Hạ viện Indonesia về tăng cường hợp tác liên nghị viện chống đại dịch COVID-19; Hội nghị về chủ đề buôn bán động vật hoang dã, nguồn gốc của COVID-19 và phòng, chống các đại dịch tương lai của Ban Thư ký AIPA và Quỹ Bảo tồn quốc tế (ICCF); Hội nghị trực tuyến về Quản lý rác thải trong bối cảnh đại dịch COVID-19 do Ban Thư ký AIPA phối hợp với Viện Nghiên cứu kinh tế Đông Nam Á-Đông Á tổ chức...
Đặc biệt, với chủ đề “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng,” Đại hội đồng AIPA 41 (diễn ta từ ngày 18-20/9/2020) là sự kiện quan trọng nhất trong nhiệm kỳ Chủ tịch AIPA của Quốc hội Việt Nam.
Trong bối cảnh tình hình đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp lần đầu tiên trong lịch sử, Đại hội đồng AIPA được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Điều này cho thấy quyết tâm và nỗ lực của Quốc hội nước chủ nhà Việt Nam và các nghị viện thành viên AIPA nhằm khắc phục khó khăn, củng cố đoàn kết và hợp tác trên tinh thần “gắn kết và chủ động thích ứng.”
Tại Đại hội đồng AIPA 41, Quốc hội Việt Nam đề xuất 2 sáng kiến quan trọng. Một là, tổ chức Hội nghị không chính thức Nghị sỹ trẻ AIPA, với mong muốn Hội nghị không chính thức Nghị sỹ trẻ AIPA sẽ trở thành cơ chế chính thức trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA, tạo diễn đàn để các nghị sỹ trẻ có tiếng nói mạnh mẽ và đóng góp hiệu quả hơn vào việc giải quyết các vấn đề chung của khu vực.
Hai là, kết nối, gắn kết hoạt động của AIPA với hoạt động của Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), gắn với việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về phát triển bền vững. Với sáng kiến này, Việt Nam mong muốn tạo diễn đàn mang tính thường niên của AIPA để cùng trao đổi, tìm ra các biện pháp thúc đẩy thực hiện có hiệu quả các Mục tiêu phát triển bền vững trong khu vực ASEAN.
Sáng 20/5/2020, tại trụ sở Quốc hội Vương quốc Campuchia, Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Vũ Quang Minh được sự ủy quyền của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 2020, cùng ngài Le Peng Long, Tổng Thư ký Quốc hội Campuchia đồng chủ trì Lễ bàn giao quà tặng là khẩu trang y tế của Quốc hội Việt Nam gửi tới Quốc hội và nhân dân Campuchia. (Ảnh: Vũ Hùng/TTXVN)
“
Trong bối cảnh tình hình đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp lần đầu tiên trong lịch sử, Đại hội đồng AIPA được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Điều này cho thấy quyết tâm và nỗ lực của Quốc hội nước chủ nhà Việt Nam và các nghị viện thành viên AIPA nhằm khắc phục khó khăn, củng cố đoàn kết và hợp tác trên tinh thần “gắn kết và chủ động thích ứng.”
Các Nghị viện đã nêu những vấn đề cốt lõi về hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực, về an ninh, an toàn hàng hải, hàng không trên Biển Đông, về tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982); ứng phó với đại dịch COVID-19, khôi phục kinh tế trong và sau đại dịch, thúc đẩy bình đẳng giới, tăng quyền cho phụ nữ, bảo đảm việc làm và thu nhập cho lao động nữ trong thời kỳ COVID-19.
Kết thúc kỳ họp, Đại hội đồng AIPA 41 đã thông qua 26 nghị quyết và thông cáo chung ghi nhận và đánh giá toàn diện kết quả Đại hội đồng AIPA lần thứ 41.
Với những hoạt động của Năm Chủ tịch AIPA 2020 và các Nghị quyết được thông qua tại Đại hội đồng AIPA 41 đã mở ra một tầm nhìn chiến lược cho AIPA, đồng thời nêu bật vai trò quan trọng của Nghị viện trong việc tham gia vào tiến trình thực hiện những cam kết để bảo đảm hòa bình, an ninh, thịnh vượng và bền vững, vì lợi ích của mọi người dân trong Cộng đồng ASEAN.
Nhìn lại chặng đường 28 năm qua và đặc biệt là qua 3 lần tổ chức thành công Năm Chủ tịch AIPA, có thể thấy rõ những đóng góp của Quốc hội Việt Nam trong AIPA có ý nghĩa quan trọng đối với việc củng cố quan hệ hữu nghị, hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam với các nước ASEAN; đồng thời, góp phần nâng cao uy tín, vị thế Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.
Thành viên tích cực, sáng tạo, trách nhiệm cao
Với tư cách là thành viên chính thức của AIPO và sau này là Liên minh nghị viện ASEAN (AIPA), trong 28 năm qua, Quốc hội Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm, chủ động và tích cực đóng góp xây dựng AIPO/AIPA không ngừng lớn mạnh.
Đặc biệt, năm 2020, Việt Nam tiếp tục ghi dấu ấn, tổ chức thành công kỳ họp Đại hội đồng AIPA 41. Có được sự thành công này là do Việt Nam đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo với tinh thần trách nhiệm cao nhất.
Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 bùng phát trên phạm vi toàn cầu khiến việc thực hiện các nhiệm vụ không thể tiến hành theo cách thức truyền thống, với vai trò Chủ tịch AIPA, Quốc hội Việt Nam đã chủ động tìm ra những cách thức hiệu quả để thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của mình, thông qua việc đề xuất tổ chức hội nghị trực tuyến, được các nghị viện thành viên ủng hộ và đánh giá cao. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử Đại hội đồng AIPA được tổ chức bằng hình thức trực tuyến.
Bên cạnh các nội dung được chuẩn bị kỹ lưỡng, các hoạt động lễ nghi, lễ tân đều thể hiện sự chu đáo, trọng thị, tiết kiệm, an toàn. Nhiều lãnh đạo nghị viện và đại diện các nghị viện thành viên AIPA, quan sát viên và khách mời bày tỏ khen ngợi và cảm ơn sự chuẩn bị chu đáo của Quốc hội nước chủ nhà Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội các nước đặc biệt nhấn mạnh sự điều hành tài tình của Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch AIPA 41 Nguyễn Thị Kim Ngân, sự chủ động, linh hoạt và chuẩn bị kỹ lưỡng của Quốc hội Việt Nam để Đại hội đồng đạt được những kết quả tốt đẹp như vậy.
Đánh giá khách quan của lãnh đạo Nghị viện các nước đã khẳng định nỗ lực của Việt Nam trong công tác tổ chức Đại hội đồng AIPA 41; qua đó có thể thấy rõ hơn uy tín của Việt Nam nói chung, uy tín của Quốc hội Việt Nam nói riêng.
Cùng với thành công của các hoạt động đối ngoại quan trọng trong năm 2020 của Việt Nam, thành công của Năm Chủ tịch AIPA đã góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam, của Quốc hội Việt Nam trên trường quốc tế.
Cũng từ việc tham gia trực tiếp vào các hoạt động của AIPA mà các đại biểu Quốc hội Việt Nam có thêm cơ hội trao đổi thông tin, kinh nghiệm xây dựng pháp luật, công tác giám sát và hoạt động nghị viện, nâng cao kiến thức, kỹ năng tổ chức các hoạt động hợp tác quốc tế để hỗ trợ cho việc thực hiện nhiệm vụ đại biểu của mình.
Thông qua các hoạt động của AIPA, Việt Nam còn có điều kiện góp phần quảng bá hình ảnh của Việt Nam, giới thiệu những nét đặc sắc về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam với bạn bè các nước trong khu vực và trên thế giới.
Năm 2022, Đại hội đồng AIPA-43 diễn ra tại Campuchia ngay sau khi thế giới vừa ứng phó với đại dịch COVID-19, vào thời điểm thế giới và khu vực đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã tham dự Đại hội đồng AIPA-43 và có bài phát biểu quan trọng tại đây.
Sự kiện Đại hội đồng AIPA-43 được tổ chức tại Campuchia đánh dấu lần đầu tiên Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tham dự Đại hội đồng AIPA trực tiếp sau đại dịch COVID-19, qua đó tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII về “tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế,” thực hiện Chỉ thị 25-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng "về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030."
Việc tham dự Đại hội đồng AIPA-43 của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng khẳng định hợp tác trong AIPA là một ưu tiên trong công tác đối ngoại của Quốc hội Việt Nam; cùng các Nghị viện thành viên AIPA củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, đẩy mạnh quan hệ giữa AIPA với các đối tác, góp phần vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và thúc đẩy hòa bình, hợp tác, phát triển trong khu vực.
Tại AIPA-43, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh 5 đề xuất gồm:
Một là, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố mối đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực là điều kiện tiên quyết.
Hai là, thúc đẩy vai trò giám sát của các nghị viện đối với triển khai thực hiện các Kế hoạch tổng thể của ASEAN trên cả 3 trụ cột là chính trị, kinh tế và văn hóa-xã hội; phát huy sự hỗ trợ, phối hợp giữa các nước thành viên trong phát triển kinh tế, thu hẹp khoảng cách phát triển, nâng cao đời sống của người dân, ứng phó với dịch bệnh, biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, an ninh năng lượng và nguồn nước.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại Phiên họp toàn thể thứ nhất AIPA-43. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)
Ba là, củng cố, đổi mới hơn nữa tổ chức và hoạt động của AIPA, tăng cường sự phối hợp và quan hệ giữa kênh lập pháp và hành pháp của các nước trong khu vực, nhất là hợp tác trong tận dụng cơ hội, khắc phục rủi ro trong lĩnh vực chuyển đổi số và chuyển đổi năng lượng công bằng.
Bốn là, tích cực, chủ động quan tâm thúc đẩy vấn đề bình đẳng giới, tăng cường quyền năng cho phụ nữ, triển khai có hiệu quả các chính sách và pháp luật về giới, tăng cường tiếng nói và sự tham gia của phụ nữ, thanh niên trong các cơ quan lập pháp và hành pháp.
Năm là, đẩy mạnh tuyên truyền về AIPA, ASEAN tới mọi người dân, đặc biệt là tăng cường vai trò của nghị sỹ trẻ. Năm 2023, Việt Nam sẽ đăng cai Diễn đàn Nghị sĩ trẻ toàn cầu của Liên minh Nghị viện thế giới (IPU). Chủ tịch Quốc hội mong muốn nghị viện các nước thành viên AIPA và các đối tác tích cực đồng tình, ủng hộ và tham gia sự kiện hết sức quan trọng này.
Việc hợp tác chặt chẽ với Nghị viện các nước ASEAN mang lại lợi ích thiết thực cho sự phát triển của Việt Nam và Cộng đồng ASEAN, đồng thời là diễn đàn để Quốc hội Việt Nam phát huy vai trò, nâng cao vị thế đất nước.
Đây cũng là dịp để lãnh đạo Nghị viện các nước thành viên AIPA cũng như các nước quan sát viên có cơ hội gặp mặt trực tiếp để trao đổi với nhau, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển quan hệ quốc tế nói chung và song phương của từng nước nói riêng.
Đối với Việt Nam, đây là cơ hội rất tốt để chia sẻ, học hỏi cùng các nước thành viên AIPA về kinh nghiệm phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội trong thời gian vừa qua; trao đổi, thảo luận những vấn đề cùng quan tâm để góp phần xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển.
Từ ngày 4/8/2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ dự Đại hội đồng AIPA lần thứ 44 (AIPA-44). Việc tham dự Đại hội đồng AIPA lần thứ 44 tiếp tục khẳng định cam kết của Việt Nam là thành viên tích cực, chủ động và có trách nhiệm của AIPA, vì sự phát triển của ngoại giao nghị viện và quyền lợi của mọi người dân trong ASEAN.
Dự kiến tại AIPA-44, Việt Nam chủ động đề xuất 3 dự thảo Nghị quyết/sáng kiến, bao gồm:
Một là, dự thảo Nghị quyết về “Chuyển đổi số do phụ nữ dẫn dắt và vì phụ nữ”nhằm khẳng định thành tựu của chuyển đổi số và đổi mới công nghệ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nói chung và phụ nữ nói riêng, giúp phụ nữ mở rộng cơ hội tiếp cận nguồn thông tin, tri thức của nhân loại, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn và cơ hội phát triển nghề nghiệp.
Hai là, Nghị quyết về “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ phục vụ tăng trưởng và phát triển bền vững,” đưa ra khuyến nghị nhằm thúc đẩy việc tiếp thu, làm chủ và để ứng dụng rộng rãi công nghệ tiên tiến; thúc đẩy chuyển giao các thành tựu khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo hướng tới nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, ứng phó với các thách thức mới; tăng cường hợp tác hoàn thiện môi trường pháp lý liên quan đến hoạt động đổi mới sáng tạo, phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ.
Ba là, Nghị quyết về “Thúc đẩy áp dụng các hướng dẫn của ASEAN về đầu tư có trách nhiệm trong lĩnh vực lương thực, nông nghiệp và lâm nghiệp.” Nghị quyết này được đưa ra trong bối cảnh hơn 6% người dân tại Đông Nam Á chịu cảnh thiếu lương thực (theo số liệu cập nhật của FAO). Lương thực và nông nghiệp được xác định là 1 trong 5 lĩnh vực ưu tiên trong Kế hoạch công tác lần thứ 4 (giai đoạn 2021-2025) của Sáng kiến Hội nhập ASEAN, đồng thời là lĩnh vực ưu tiên của Cộng đồng Kinh tế ASEAN. Nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư có trách nhiệm vào các hệ thống cung cấp lương thực trong khu vực nhằm bảo đảm phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ môi trường tại khu vực.
Ngoài ra, tại AIPA-44, Việt Nam cũng tích cực tham gia đóng góp ý kiến vào những dự thảo Nghị quyết khác tại Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Xã hội, Ủy ban Chính trị… và sẽ tham gia đồng bảo trợ với các nước về những dự thảo Nghị quyết tại các Ủy ban này./.