Mega Story

Bài 4: Báo chí thực hiện sứ mệnh ‘người gác cổng thời đại 4.0’ bảo vệ thành trì tư tưởng của Đảng

{Tên tác giả} • 18/06/2025 14:54

Mạng xã hội đang là mảnh đất màu mỡ để các phần tử xấu lợi dụng chống phá Đảng và Nhà nước, làm lệch lạc nhận thức của người dân, tuyên truyền thông tin giả, xấu độc. Việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên trên không gian mạng là đấu tranh trên một “mặt trận không tiếng súng.”

Thời đại công nghệ số phát triển vượt bậc, báo chí cách mạng Việt Nam cũng đứng trước những thời cơ lớn và cả những thách thức mới, đòi hỏi người làm báo không ngừng sáng tạo, đổi mới để đưa báo chí Việt Nam phát triển mạnh mẽ, bền vững, để luôn xứng đáng là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trên hành trình vươn lên phồn vinh, sánh với cường quốc năm châu.

Mạng xã hội đang là mảnh đất màu mỡ để các phần tử xấu lợi dụng chống phá Đảng và Nhà nước, làm lệch lạc nhận thức của người dân, tuyên truyền thông tin giả, xấu độc. Việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên trên không gian mạng là đấu tranh trên một “mặt trận không tiếng súng.”

Thông qua các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook, YouTube... các đối tượng xấu tác động, chuyển hóa tư tưởng của một bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân; đưa nhiều tin giả, xuyên tạc về đạo đức cán bộ. Vì vậy, cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng tiếp tục diễn ra phức tạp và ngày càng quyết liệt.

Theo đó, xây dựng “thế trận lòng dân” trên không gian mạng để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng vẫn là một trong những chủ trương lớn, đúng đắn, nhất quán, thể hiện tư duy mới, tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước ta.

Đài Truyền hình Việt Nam là một trong những cơ quan tuyên truyền chủ lực, đã có những chương trình mạnh tính chính luận cao, đấu tranh trực diện với những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch cả trong nước lẫn nước ngoài, trong đó có chương trình “Đối diện.”

Theo nhà báo Đỗ Quang Anh, Phó Trưởng phòng Chính trị, Ban Thời sự, Đài Truyền hình Việt Nam, ngay trước Đại hội Đảng XIII, mạng xã hội Facebook xuất hiện bức ảnh người đàn ông ôm một cô gái ở sân bay với những lời lẽ “bóng gió” rằng lãnh đạo Việt Nam thoái hóa biến chất.

Bằng kỹ năng công nghệ và biện pháp nghiệp vụ, êkip thực hiện chương trình đã tìm ra được đó là cảnh cắt ra từ một bộ phim Trung Quốc để phản bác luận điệu bôi nhọ cán bộ. Hay trong giai đoạn chống đại dịch COVID-19, trên mạng cũng có nhiều thông tin sai lệch, chương trình “Đối diện” đã đưa ra những lập luận chặt chẽ, thuyết phục được khán giả, góp phần vạch trần những âm mưu của các thế lực thù địch xuyên tạc.

Theo nhà báo Đỗ Quang Anh, các đơn vị của Đài Truyền hình Việt Nam không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả các tin, bài, chương trình tuyên truyền về chủ đề bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên các kênh sóng, nền tảng số, thể hiện đúng vai trò của Đài là cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện của quốc gia.

“Mọi biểu hiện lơ là trên trận địa đấu tranh tư tưởng-lý luận đều có thể dẫn tới những hậu quả khôn lường. Bảo vệ nền tảng tư của Đảng, đấu tranh phản bác điểm sai trái thù dịch, không phải là nhiệm vụ của riêng một cơ quan, đoàn thể. cá nhân nào mà là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị,” nhà báo Đỗ Quang Anh nói.

Đặc biệt, như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong.” Do đó, trong công tác đấu tranh phản bác các điểm sai trái, thù địch, mỗi cán bộ, đảng viên cần phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể, lan tỏa được công tác này đến mỗi người dân, từ đó góp phần tạo nên “thế trận” toàn dân trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Đức, Tổng Biên tập Báo Hànộimới đã thực hiện hiệu quả việc theo dõi, phát hiện, góp phần ngăn chặn, xử lý, gỡ bỏ, triệt phá tin giả, thông tin sai sự thật, xấu độc trên Internet, mạng xã hội, thông qua nhiều hình thức.

Báo đăng tải thông tin chính thức, chính xác về các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Thành phố, nhất là về các vấn đề được dư luận nhân dân quan tâm, giúp dư luận và nhân dân kiểm chứng, đối chiếu từ đó loại bỏ thông tin giả, thông tin sai sự thật, xấu độc trên Internet, mạng xã hội.

Báo cũng kịp thời, nhanh chóng có bài viết bình luận, phân tích, chỉ rõ, giúp dư luận và bạn đọc nhận diện được các đối tượng, thủ đoạn loan truyền tin giả, thông tin sai sự thật, xấu độc trên Internet, mạng xã hội; cổ vũ nhân dân tẩy chay các thông tin giả, thông tin xấu độc, thông tin thiếu tính xây dựng, trái chiều, sai sự thật trên mạng Internet.

Bên cạnh đó, Báo đã thiết lập hệ sinh thái số (trang Fanpage, kênh Youtube, TikTok, Zalo...) để lấy thông tin tích cực góp phần phủ xanh không gian mạng, đẩy lùi thông tiên tiêu cực, xuyên tạc, không chính xác.

Từ thực tiễn hoạt động tuyên truyền thời gian qua, nhà báo Nguyễn Minh Đức chia sẻ một số bài học kinh nghiệm quý trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

“Đầu tiên là chủ động cung cấp kịp thời thông tin trên các ấn phẩm để tuyên truyền định hướng dư luận xã hội. Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ như hiện nay, mọi sự việc, hiện tượng đều khó ai có thể độc quyền. Về mặt truyền thông, thông tin không chính xác đã là thua nhưng thông tin chậm cũng là thua,” ông Nguyễn Minh Đức nói.

Bên cạnh đó, phải tổ chức công tác tuyên truyền bài bản, có kế hoạch với những bước đi cụ thể; có lực lượng đủ mạnh, chất lượng để khi cần thì huy động bảo đảm yêu cầu thông tin đồng bộ. Khai thác đúng thế mạnh các loại hình báo chí để kết hợp các tuyến thông tin tạo sự phong phú, đa dạng trong tuyên truyền.

Việc ứng dụng công nghệ mới trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trên báo Đảng là một việc làm cần thiết trong xu thế công nghệ hiện đại hiện nay.

Tiến sỹ Lưu Trần Toàn, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, đề xuất các giải pháp như tăng cường sử dụng đồ họa thông tin, video, podcast, dạng tương tác, các hình thức đặc thù của các nền tảng phương tiện truyền thông xã hội để đa dạng hóa hình thức bài viết và sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu trên các phương tiện truyền thông xã hội, website và trí thông minh nhân tạo để hỗ trợ biên tập viên và phóng viên nhận định và phát hiện tin giả nhanh chóng.

Theo Tiến sỹ Lưu Trần Toàn, với xu hướng báo chí đa nền tảng hiện nay, các nền tảng phương tiện truyền thông xã hội giúp hệ thống báo Đảng có thêm nhiều sự lựa chọn hình thức phù hợp với nội dung sinh động, hấp dẫn và có khả năng tiếp cận nhanh đến nhiều nhóm đối tượng để tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng, phản bác tin giả tới đông đảo tầng lớp tuyên truyền mà không nhất thiết phải sử dụng các bài viết chuyên sâu.

“Thực tế, các nhà nghiên cứu chỉ ra 80% thông tin được tiếp nhận bởi não là thông tin trực quan bao gồm hình ảnh và video. Đó là lý do các web story và video ngắn trên mạng xã hội thu hút công chúng,” ông Toàn phân tích.

Tiến sỹ Lưu Trần Toàn cũng đề cập đến giải pháp đầu tư cho phát triển báo chí theo hướng hiện đại, đồng thời thực hiện tốt quy hoạch báo chí để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, bảo đảm báo chí hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích, tiến tới tự chủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế.

Cùng quan điểm này, nhà báo-Phó Giáo sư-Tiến sỹ Hà Huy Phượng cho rằng báo chí Việt Nam đang bước vào một “cuộc cách mạng” sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Ở đó, báo chí có nhiều cơ hội để “làm mới mình,” vươn mình phát triển chuyên nghiệp, hiện đại ở tuổi 100.

Tại Tọa đàm Báo chí tinh-gọn-mạnh do VTV9 tổ chức sáng 12/6/2025 tại Hà Nội, Giám đốc – Tổng Biên tập Đài Phát thanh-Truyền hình và Báo Bình Phước chia sẻ: mô hình hợp nhất báo-đài đã vận hành 6 năm, có nhiều hiệu quả trong việc tinh giản đầu mối, tiết kiệm nguồn lực nhưng vẫn nâng cao chất lượng. Đội ngũ phóng viên đã học thêm kỹ năng để tạo ra sản phẩm cho nhiều nền tảng – từ báo in, báo nói, báo hình đến báo điện tử.

Trong thời đại chuyển đổi số, nhà báo còn phải biết tận dụng công nghệ trong quá trình sản xuất tin, bài; tuy nhiên AI có thể hỗ trợ, nhưng không thể viết thay góc nhìn, tình cảm và trách nhiệm công dân của người làm báo.

Để báo chí phát huy vai trò, trách nhiệm trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong bối cảnh công nghệ bùng nổ như hiện nay, ông Hà Huy Phượng cho rằng Đảng và Nhà nước cần đặc biệt quan tâm, chỉ đạo, định hướng và quản lý hoạt động tốt hơn nữa để báo chí phát triển chất lượng, phát huy tốt thế mạnh, vai trò của mình, nhất là trên mặt trận tư tưởng-văn hóa.

Theo ông Hà Huy Phượng, các loại hình báo chí truyền thống trở nên “yếu thế” hơn so với các loại hình bảo chí truyền thông mới về sử dụng nền tảng công nghệ để sáng tạo nội dung, tổ chức xuất bản sản phẩm báo chí.

Do đó, các cơ quan báo chí cần chú trọng đổi mới nội dung, hình thức các sản phẩm báo chí để đáp ứng thị hiếu của công chúng trong bối cảnh bùng nổ, cạnh tranh thông tin, nhất là thông tin trên internet, mạng xã hội.

Cụ thể, cần đặc biệt quan tâm đổi mới mô hình hoạt động của cơ quan báo chí theo hướng tòa soạn hội tụ, đa phương tiện, trong đó hình thành mô hình nhà báo đa năng, có thể tác nghiệp đa loại hình, đa nền tảng.

Nhà báo Hà Huy Phượng cho rằng việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cần nhiều “binh chủng” hợp sức, trong đó có lực lượng báo chí. Với vai trò là “binh chủng” mũi nhọn, xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, báo chí ngày càng phải phát huy sức mạnh trên mọi lĩnh vực của thông tin và truyền thông./.