Mega Story

Trường THCS Ngô Sĩ Liên: 105 năm nuôi dưỡng hạnh phúc từ những mầm tri thức

• {Ngày xuất bản}

"Em chỉ muốn chạy về thật nhanh, nơi có những hành lang cũ, được nghe tiếng trống, được hít thở bầu không khí đã từng rất quen thuộc, được gặp các thầy cô và cảm nhận lại từng khoảnh khắc rực rỡ của tuổi học trò. Đó là quãng thời gian hạnh phúc của em."

"Em chỉ muốn chạy về thật nhanh, nơi có những hành lang cũ, được nghe tiếng trống, được hít thở bầu không khí đã từng rất quen thuộc, được gặp các thầy cô và cảm nhận lại từng khoảnh khắc rực rỡ của tuổi học trò. Đó là quãng thời gian hạnh phúc của em."

Đó là những chia sẻ của Vũ Lâm, cậu học sinh cũ khi nói về trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên, ngôi trường 105 tuổi nằm giữa lòng Hà Nội.

Giữa khu phố náo nhiệt, mỗi sáng, tiếng trống trường vang lên không chỉ báo hiệu giờ học, mà còn khơi mở một ngày mới tràn năng lượng, nơi những gương mặt học trò rạng rỡ bước qua cánh cổng quen thuộc. Từng bước chân nhỏ mang theo mơ mộng, còn cánh cổng trường mở ra như vòng tay ôm lấy tuổi thơ trong lành.

Tọa lạc tại số 27-29 phố Hàm Long, thuộc phường Cửa Nam, trung tâm của Thủ đô, Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên là một trong số ít các trường có tuổi đời lên đến hơn 100 năm của Hà Nội.

Ngược dòng thời gian 100 năm về trước, tại chính nơi này, trường Tiểu học Leonet - một ngôi trường dành cho nam sinh - đã được người Pháp xây dựng. Vào những ngày đầu Thu Hà Nội năm 1920, trường Leonet bước vào năm học đầu tiên.

Sau thắng lợi vĩ đại của Cách mạng tháng Tám năm 1945, trong những ngày lịch sử dân tộc sang trang, Trường Tiểu học Léonet được đổi thành Trường Tiểu học Hàm Long.

Sang những năm 70 của thế kỷ XX, trường vinh dự mang tên nhà sử học lỗi lạc triều Lê, thành Trường cấp I, II Phổ thông cơ sở Ngô Sĩ Liên và từ năm 1983, trường chính thức mang tên Trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên.

Hơn một thế kỷ phát triển không ngừng, trường đã ghi dấu ấn qua nhiều chặng đường lịch sử của dân tộc. Trường từng là trụ sở của Đoàn phụ nữ cứu quốc thành và trung đội tự vệ chiến đấu cứu quốc Minh Khai, vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh tới thăm vào giữa tháng Mười năm 1945. Nơi đây cũng từng lưu dấu những trận chiến kiên cường của các chiến sỹ Thủ đô chống lại nhiều cuộc tiến công ác liệt của quân đội Pháp trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến.

Hòa bình lập lại, cùng với không khí sôi động của công cuộc xây dựng kiến thiết đất nước sau chiến tranh, thầy và trò Trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên đã không ngừng nỗ lực, phấn đấu, thi đua dạy tốt, học tốt. Trên chính mảnh đất xưa, trường được xây dựng ngày một khang trang với hệ thống phòng chức năng hiện đại, đáp ứng nhu cầu giáo dục phổ cập trung học cơ sở cho học sinh trên địa bàn phường Cửa Nam.

Đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường với sự tâm huyết, tận tụy với nghề đã không ngừng học hỏi, đổi mới. Các tổ chuyên môn tích cực đăng ký tham gia các tiết dạy hưởng ứng hội thi giáo viên giỏi các cấp. Nhiều tiết học được giáo viên đầu tư, chuẩn bị công phu, áp dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực. Các vấn đề chuyên môn khó được trao đổi tích cực, thẳng thắn, ghi nhận những ý kiến trái chiều để tiến tới thống nhất.

Tinh thần đoàn kết, trách nhiệm và khát vọng vươn lên của thầy trò Ngô Sĩ Liên trên hành trình xây dựng ngôi trường giàu truyền thống và đổi mới sáng tạo đã kết thành "trái ngọt" khi trường vinh dự được nhận Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ - phần thưởng cao quý ghi nhận những nỗ lực, cống hiến không ngừng của tập thể nhà trường trong năm học 2024-2025.

"Điều khiến tôi tự hào nhất, cũng là điều bồi hồi nhất, chính là sức sống mãnh liệt và bền bỉ của truyền thống Ngô Sĩ Liên. Những năm tháng gắn bó với trường đã cho tôi chứng kiến và cùng vun đắp nên môi trường giáo dục mà ở đó, các thế hệ giáo viên luôn tận tụy, không ngừng đổi mới, và các em học sinh luôn tràn đầy tinh thần cầu thị, hiếu học. Có lẽ, kỷ niệm đẹp nhất là khi chứng kiến sự kết nối xuyên suốt giữa các thế hệ cựu học sinh thành đạt trở về, truyền lửa cho thế hệ hiện tại. Điều đó khẳng định giá trị cốt lõi: Ngô Sĩ Liên không chỉ dạy kiến thức, mà còn dạy về tình người và trách nhiệm xã hội," Nhà giáo, Thạc sỹ Phạm Thu Hà, Hiệu trưởng trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên tâm sự.

Câu nói ấy như mạch nguồn để hiểu vì sao, ở nơi đây, giáo dục luôn được nhìn bằng ánh mắt nhân văn, rộng mở và tràn đầy hy vọng với những giá trị cốt lõi đã được kết tinh và truyền thừa qua các thế hệ.

Bước vào mỗi lớp học, nhịp chuyển động của sự đổi mới là điều dễ dàng bắt gặp. Không còn những tiết học một chiều khô khan, học sinh được khuyến khích trao đổi, bày tỏ quan điểm, thử nghiệm, sai rồi sửa, để hiểu rằng tri thức không phải thứ được áp đặt mà là hành trình tự mình khám phá.

"Là Tổ trưởng Tổ Xã hội, tôi luôn coi tổ chuyên môn là ‘trái tim’ của nhà trường - nơi giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn gieo mầm giá trị sống, tư duy phản biện và tình yêu cái đẹp cho học sinh. Môn Ngữ văn thường được xem là khó, nhưng nếu thầy cô biết kết nối văn bản với đời sống, với những câu chuyện, bộ phim, vấn đề mà các em quan tâm, thì giờ học sẽ trở nên gần gũi và thú vị. Chúng tôi khuyến khích học sinh đọc nhiều hơn, viết nhiều hơn, được bày tỏ ý kiến của mình, được tranh luận văn minh. Khi các em cảm nhận được rằng tiếng nói của mình được lắng nghe, các em sẽ bắt đầu yêu môn học và dám mơ ước lớn hơn," cô Đỗ Thúy Hằng, Tổ trưởng Tổ Xã hội trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên, chia sẻ.

"Những năm gần đây, nhà trường đẩy mạnh chuyển đổi số trong dạy-học, tăng cường trải nghiệm, dự án, hoạt động hướng tới cộng đồng để các em được ‘học từ đời sống’ chứ không chỉ trong sách vở. Văn chương hay bất cứ môn học nào cũng đều là hơi thở cuộc sống. Nếu chỉ học để ghi nhớ, học sinh sẽ quên. Nhưng nếu học để cảm, để hiểu về người khác, hiểu về chính mình, thì học sinh sẽ mang theo cả đời," cô Hằng chia sẻ.

"Đây chính là cốt lõi của một ngôi trường hạnh phúc là nơi mỗi thầy cô đều có không gian sáng tạo và mỗi học sinh đều được tôn trọng sự khác biệt của mình," cô Hằng nói thêm.

"Cô giáo dạy Văn đã dạy chúng em tự viết được những bài thơ, viết những bài văn biểu cảm, nghị luận xã hội. Còn với Môn Toán, thầy không chỉ giảng bài trong sách mà còn cho chúng con tìm hiểu về lịch sử Toán học," em Ngô Quỳnh Hương, học sinh của trường, cho biết.

Cùng quan điểm với Quỳnh Hương, em Nguyễn Phương Linh chia sẻ: "Thầy cô và các bạn đều gần gũi, các bài giảng của thầy cô rất hay. Thầy Quang đã mang đến cho chúng con rất nhiều kiến thức bổ ích về toán học. Cô Hằng dạy cho chúng con những bài văn bài thơ và truyền tải cho chúng con những thông điệp sâu sắc về cuộc sống."

Tại ngôi trường này, mỗi bài giảng đều được cô lồng ghép những câu chuyện nhỏ về lối sống đẹp, về truyền thống gia đình, về lòng nhân ái. Những giá trị ấy đi vào bài học một cách tự nhiên như những tia nắng xuyên qua cửa sổ lớp học, khiến học trò vừa học vừa như được "sưởi ấm" trong sự thấu hiểu và trân trọng.

"Ngô Sĩ Liên sở hữu di sản 105 năm, tạo nên một nền tảng văn hóa vững chắc - đó là tinh thần trách nhiệm, hiếu học và sự thanh lịch của người Thủ đô. Tuy nhiên, chúng tôi không ngủ quên trên quá khứ. Thay vào đó, chúng tôi dùng truyền thống làm bệ phóng cho sự đổi mới mạnh mẽ. Thế mạnh của chúng tôi là khả năng chuyển đổi linh hoạt, áp dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại, tiên tiến, nhưng vẫn giữ được chiều sâu về giáo dục đạo đức và giá trị nhân văn," Nhà giáo, Thạc sỹ Phạm Thu Hà, Hiệu trưởng trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên, cho biết thêm.

Từ triết lý giáo dục đó, thành quả đến một cách hết sức tự nhiên. Trong năm học vừa qua, với 450 học sinh đỗ công lập và tuyển thẳng, trường Trung học cơ sở Ngô Sĩ Liên hiện là trường có số học sinh đỗ công lập nhiều nhất quận Hoàn Kiếm (cũ) và phường Cửa Nam (mới). Nhiều lớp đạt tỷ lệ 100% trúng tuyển trường chuyên và trung học phổ thông công lập, nổi bật có những lớp đạt mức điểm trung bình đầu vào đạt 26 điểm/học sinh. Gần 50 học sinh đạt từ 27 điểm trở lên (tương đương 9 điểm/môn).

Ở cấp quốc gia và khu vực, học sinh nhà trường cũng tham gia nhiều cuộc thi và đạt thành tích cao như giải khoa học tại Singapore, Indonesia, giải Toán Quốc tế tại các nước Hàn Quốc, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Hong Kong (Trung Quốc), thi Thử thách các nhà Toán học tương lai CFM, Olympic Toán học trẻ quốc tế ITMO..

Nếu buổi học trên lớp giúp học trò mở mang tri thức, thì những buổi chiều ở Ngô Sĩ Liên là không gian để các em khám phá khả năng của chính mình.

Khắp nơi vang lên âm thanh của tuổi học trò: tiếng bóng rổ nảy trên sân, tiếng đàn ngân dài ở phòng nghệ thuật, tiếng reo vui của nhóm học sinh đang tập văn nghệ.

"Điều em ấn tượng nhất ở trường Ngô Sĩ Liên có lẽ là các câu lạc bộ, câu lạc bộ văn hóa, thể thao, câu lạc bộ sở thích. Em thấy nó khá thú vị, bổ ích, giúp phát triển được năng lực của chúng em," Bảo Phúc, cậu học trò lớp 7 nhanh nhẹn chia sẻ.

Nhà trường không coi hoạt động ngoại khóa là phần phụ, mà xem đó như một cánh tay nối dài của giáo dục. Cô Phạm Thu Hà chia sẻ thêm rằng: "Nhà trường thường xuyên tổ chức các dự án cộng đồng, hoạt động STEM/STEAM, và các câu lạc bộ đa dạng (nghệ thuật, thể thao,...). Mục đích là giúp học sinh không chỉ học kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng mềm, phát triển thể chất và thẩm mỹ, trở thành những công dân năng động, tự tin."

Khi mỗi học trò đều có một nơi để thuộc về, một lĩnh vực để tự tin cũng là lúc chúng tìm thấy niềm vui và động lực học tập cũng tự nhiên đến.

"Em thích nhất là hoạt động tham quan trải nghiệm của trường, em được đi tham quan các làng và hoạt động của người dân ở làng, hay như chuyến thăm Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Hay qua những hoạt động tìm hiểu về an ninh mạng và cách sử dụng mạng Internet của trường, em đã biết phân bổ thời gian hợp lý để sử dụng mạng Internet tìm tài liệu học tập," em Bảo Nam, học sinh của trường, nói với phóng viên VietnamPlus.

Không khí sôi nổi ở các lớp học ngoài giờ đó khiến Ngô Sĩ Liên giống như một thành phố thu nhỏ của sự sáng tạo, nơi mỗi học sinh đều có “bầu trời riêng” để bay.

Hành trình đổi mới ở ngôi trường này không đến từ những khẩu hiệu lớn lao, mà từ những nỗ lực nhỏ bé, kiên trì của từng thầy cô. Như lời cô Hiệu trưởng đã nói đầy xúc động khi nhắc tới văn hóa sống có trách nhiệm - dạy làm người trước dạy làm chữ, một trong những giá trị cốt lõi trong hành trình dài hơn một thế kỷ của trường: "Truyền thống của chúng tôi bắt nguồn từ chính danh nhân Ngô Sĩ Liên - người tượng trưng cho sự trung thực, trung thành với lịch sử và bảo vệ lẽ phải. Vì thế, giá trị cốt lõi đầu tiên của trường là đào tạo những công dân có đạo đức, biết yêu thương, có tinh thần trách nhiệm cao với cộng đồng và đất nước. Chúng tôi tin rằng giáo dục đạo đức phải là bệ phóng cho trí tuệ"./.