Cách đây 50 năm, ngày 1/8/1973, Việt Nam và Singapore chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Trên chặng đường 50 năm qua, quan hệ hai nước đã phát triển mạnh mẽ, sinh động, gặt hái những thành tựu tốt đẹp và còn nhiều triển vọng để phát triển hơn nữa trong tương lai.

Quan hệ Đối tác Chiến lược phát triển mạnh mẽ

Việt Nam và Singapore thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 1/8/1973. Sang đầu thập niên 1990, cùng với chuyển biến chung của cục diện quốc tế và khu vực cũng như chủ trương đổi mới, mở cửa của Việt Nam, mối quan hệ giữa hai nước ghi nhận những bước phát triển nhanh chóng, đặc biệt là sau khi Việt Nam trở thành thành viên của ASEAN vào năm 1995.

Nếu như vào năm 1973, Singapore là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam sau khi Hiệp định Paris được ký kết, thì đến năm 2013, Singapore lại trở thành một trong những nước thành viên ASEAN đầu tiên thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược với Việt Nam, mở ra kỷ nguyên mới hợp tác cùng có lợi, tôn trọng và tin cậy giữa hai nước. 

Hợp tác trên các kênh Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội cũng như hợp tác trong các lĩnh vực chuyên ngành khác không ngừng được thúc đẩy.

Trong những năm gần đây, dù chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, song hai bên vẫn duy trì hiệu quả việc trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao và các cấp, góp phần vừa thắt chặt mối quan hệ chính trị vững chắc, vừa thúc đẩy hợp tác với việc ký kết nhiều văn kiện, hợp đồng, văn bản ghi nhớ và thỏa thuận.

Gần đây nhất là các chuyến thăm của Tổng thống Singapore Halimal Yacob thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam (tháng 10/2022); Chủ tịch Quốc hội Singapore Tan Chuan-Jin thăm chính thức Việt Nam (tháng 5/2022); Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc thăm cấp Nhà nước tới Singapore (tháng 2/2022); Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm chính thức (tháng 2/2023)...

Gần đây, trong chuyến thăm chính thức Singapore của Thủ tướng Phạm Minh Chính (tháng 2/2023), lãnh đạo hai nước đã nhất trí không ngừng gia tăng sự tin cậy chính trị thông qua tăng cường trao đổi Đoàn, tiếp xúc cấp cao, triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương, các thỏa thuận hợp tác quan trọng.

Nhiều văn kiện hợp tác đã được ký kết trong chuyến thăm này, nổi bật là Bản ghi nhớ về quan hệ đối tác kinh tế số, kinh tế xanh Việt Nam-Singapore. Văn kiện này mở ra hy vọng tạo xung lực mới trong quan hệ hai nước trong thời gian tới.

Ngoài hợp tác song phương, hai nước cũng đã hợp tác và phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, góp phần tích cực vào việc thúc đẩy liên kết, kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển, nâng cao năng lực ứng phó hiệu quả và kịp thời với các thách thức đang nổi lên, tích cực đóng góp vào nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực.

Hai bên cũng phối hợp chặt chẽ trong khối ASEAN nhằm không ngừng nâng cao vai trò và vị thế của hai nước trong ASEAN cũng như trên thế giới, góp phần giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực.

Hợp tác quốc phòng-an ninh giữa Việt Nam và Singapore ngày càng được tăng cường. Hai bên duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cơ chế đối thoại và hợp tác thường niên hiện có.

Hai bên cũng thường xuyên chia sẻ quan điểm về các vấn đề an ninh chiến lược ở khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông; bảo vệ lập trường chung của ASEAN, vì hòa bình, ổn định ở khu vực; nâng cao năng lực ứng phó hiệu quả và kịp thời với các thách thức đang nổi lên, tích cực đóng góp vào an ninh và phát triển ở khu vực.

Hợp tác kinh tế-thương mại là điểm sáng

Cùng với quan hệ chính trị tốt đẹp, hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai nước trong những năm qua không ngừng phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Hợp tác kinh tế-thương mại Việt Nam-Singapore đang là một trong những điểm sáng tiêu biểu trong khu vực Đông Nam Á.

Về hợp tác thương mại, mặc dù chịu ảnh hưởng do đại dịch COVID-19, song tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước vẫn đạt 8,3 tỷ USD năm 2021, tăng 23,3% so với năm 2020; năm 2022, đạt trên 9 tỷ USD, tăng 10% so với năm 2021.

Về đầu tư, tính đến hết tháng 6/2023, Singapore giữ vững vị trí dẫn đầu ASEAN, đứng thứ 2/143 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, với 3.200 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt 73,4 tỷ USD.

Các dự án đầu tư của Singapore có mặt tại 51/63 tỉnh, thành phố của Việt Nam, dẫn đầu là Thành phố Hồ Chí Minh, tiếp sau là Hà Nội, Bắc Ninh… tập trung các lĩnh vực: công nghiệp chế biến, chế tạo; kinh doanh bất động sản; sản xuất, phân phối điện, khí, nước, máy điều hòa không khí.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng có 150 dự án đầu tư sang Singapore còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký gần 700 triệu USD, tập trung các lĩnh vực, như khoa học-công nghệ, bán buôn bán lẻ, thông tin truyền thông…

“

Các khu công nghiệp Việt Nam-Singapore (VSIP) là biểu tượng hợp tác kinh tế giữa hai nước. Hiện có 12 VSIP tại 9 tỉnh, thành phố của Việt Nam. Các VSIP đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy cao (khoảng trên 83%), thu hút được 17,6 tỷ USD tổng vốn đầu tư, tạo việc làm cho gần 300.000 lao động trực tiếp.

Hợp tác hiệu quả trên nhiều lĩnh vực khác

Về giao thông vận tải, Singapore là một trong những thị trường hàng không có tầm quan trọng đặc biệt với Việt Nam với dung lượng hành khách đến Việt Nam đứng thứ 6 (theo số liệu năm 2019).

Sau khi bị gián đoạn bởi dịch bệnh COVID-19, hiện nay các hãng hàng không Việt Nam-Singapore đã khôi phục các chuyến bay thương mại thường lệ chở khách giữa hai nước. Điều này tạo điều kiện khôi phục ngành du lịch của hai nước, đóng góp vào tiến trình phục hồi kinh tế hậu đại dịch.

Ngoài ra, hợp tác trên các lĩnh vực khác như tài chính-ngân hàng, giáo dục-đào tạo, tài nguyên-môi trường giữa hai nước tiếp tục được tăng cường.

Hai bên cũng phối hợp chặt chẽ trong công tác phòng chống dịch COVID-19. Ngay từ khi dịch bệnh bùng phát, Singapore là một trong những nước ASEAN đầu tiên hỗ trợ trang thiết bị, vật tư y tế cho Việt Nam.

Tháng 3/2020, Quỹ Temasek đã tặng Bộ Y tế Việt Nam 10 máy thở và 2 hệ thống máy xét nghiệm và các bộ xét nghiệm nhanh. Tiếp đó, tháng 9/2021, Singapore đã tặng Việt Nam nhiều trang thiết bị y tế quan trọng, trị giá gần 5 triệu USD...

Về phía Việt Nam, khi tình hình dịch bệnh ở Singapore diễn biến phức tạp, Quốc hội Việt Nam cũng đã hỗ trợ Singapore khẩu trang; Tập đoàn Vingroup tặng Chính phủ Singapore 200 máy thở sản xuất tại Việt Nam theo bản quyền của Medtronic (Mỹ)…

Hiện nay, Cộng đồng người Việt tại Singapore có khoảng 13.000 người, nhìn chung người Việt tại Singapore là cộng đồng trí thức, tuân thủ tốt luật lệ sở tại và luôn hướng về quê hương đất nước, là cầu nối cho tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước./.