Viết tiếp trang sử vàng dân tộc: Từ bản Tuyên ngôn độc lập đến khát vọng hùng cường

Ngày 02/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã đánh dấu bước ngoặt lịch sử: Sau hơn 80 năm bị thực dân đô hộ, dân tộc Việt Nam chính thức bước vào kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc - kỷ nguyên độc lập, tự do, nhân dân làm chủ đất nước. 80 năm sau, năm 2025, đất nước Việt Nam bước đến thềm của một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, thịnh vượng dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Lịch sử đất nước trong 95 năm kể từ ngày thành lập Đảng (1930 - 2025), 80 năm ngày thành lập nước (1945 - 2025) và gần 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện đất nước đã cho thấy, giữ vững và tăng cường vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Bước vào kỷ nguyên mới với khát vọng phát triển hùng cường, Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục đảm nhận vai trò lịch sử đặc biệt: Không chỉ là người lãnh đạo cách mạng, mà còn là lực lượng kiến tạo tương lai, dẫn dắt đất nước tiến vào giai đoạn phát triển toàn diện, hiện đại và bền vững. Đảng là ngọn cờ tiên phong, lực lượng xung kích thúc đẩy công cuộc đổi mới lên tầm cao mới bằng trí tuệ, bản lĩnh, tâm huyết; đưa ra chủ trương, đường lối, quyết sách chiến lược đúng đắn, sáng tạo; là hạt nhân lãnh đạo, khởi xướng, định hướng phát triển và chỉ đạo tổ chức thực hiện trên mọi lĩnh vực, như chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, phù hợp với thực tiễn của đất nước.

Với tầm nhìn chiến lược, trước yêu cầu phát triển của nền kinh tế quốc gia và xu thế vận động toàn cầu, Đảng xác định định hướng mô hình tăng trưởng kinh tế mới cho giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Mô hình này đặt mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chủ đạo, hướng tới xây dựng nền sản xuất hiện đại, chất lượng cao, trọng tâm là kinh tế số và kinh tế dữ liệu.

Đảng chủ động dẫn dắt quá trình chuyển đổi mô hình phát triển, thúc đẩy mạnh mẽ các xu hướng chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và chuyển đổi năng lượng, nhằm tạo ra bước đột phá trong năng lực sản xuất và phương thức quản trị quốc gia.

Đảng định hướng đổi mới tư duy, phát huy đầy đủ chức năng, vai trò của các khu vực kinh tế - trong đó, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Đẩy mạnh cơ cấu lại toàn bộ nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng trên cơ sở bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và các cân đối lớn của nền kinh tế. Phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân cho giai đoạn 2026 - 2030 từ 10%/năm trở lên; GDP bình quân đầu người đến năm 2030 đạt khoảng 8.500 USD; tỷ trọng kinh tế số đạt khoảng 30%^[1].

Bên cạnh đó, Đảng giữ vai trò kiến tạo trong phát triển hạ tầng và không gian kinh tế; thúc đẩy xây dựng và phát triển đồng bộ, chất lượng cao hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đa phương thức, hạ tầng kinh tế-xã hội; đẩy mạnh liên kết vùng, nội vùng, mở rộng và tổ chức lại không gian phát triển phù hợp với hệ thống hành chính mới; đổi mới tư duy từ quản lý sang quản trị, kiến tạo phát triển vùng.

Nhằm hiện thực hóa đường lối và mục tiêu, chỉ tiêu phát triển, Đảng chủ trương và quyết tâm xây dựng một số tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp nhà nước quy mô lớn, hoạt động hiệu quả, có năng lực cạnh tranh quốc tế, đóng vai trò trụ cột, tiên phong trong một số lĩnh vực quan trọng như năng lượng, công nghệ thông tin, viễn thông, công nghiệp chế tạo, công nghiệp vật liệu mới, tài chính-ngân hàng, kết cấu hạ tầng... Đồng thời, Đảng định hướng ưu tiên phát triển công nghệ lõi, công nghệ nguồn, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, năng lượng nguyên tử, công nghệ không gian, công nghệ lượng tử… nhằm khẳng định chủ quyền công nghệ quốc gia, gắn nghiên cứu cơ bản với ứng dụng thực tiễn, tận dụng tối đa tiềm năng và lợi thế của Việt Nam.

[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tháng 8/2025, tr.21

Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu sắc, Đảng giữ vai trò hạt nhân “soi đường” phát triển văn hóa-xã hội vì một Việt Nam phồn vinh, văn minh, hạnh phúc; kiên trì quan điểm phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; khơi dậy và phát huy cao độ truyền thống yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tự chủ, tự tin, tự hào dân tộc, tinh thần lao động sáng tạo, trách nhiệm, quyết tâm và khát vọng xây dựng đất nước. Phát huy có hiệu quả giá trị văn hoá và tinh thần cống hiến của con người Việt Nam, để văn hoá thực sự trở thành nguồn lực nội sinh, động lực và hệ điều tiết phát triển đất nước.

Đảng không ngừng đổi mới tư duy lãnh đạo trong lĩnh vực văn hóa - xã hội, gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển con người, phát triển xã hội, bảo đảm hài hòa giữa tăng trưởng và tiến bộ xã hội. Mỗi chủ trương, chính sách đều thể hiện rõ vai trò kiến tạo, dẫn dắt của Đảng trong việc xây dựng một xã hội nhân văn, công bằng, dân chủ, hiện đại và giàu bản sắc văn hóa dân tộc.

Bên cạnh đó, Đảng định hướng chiến lược và quyết sách phát triển giáo dục - đào tạo nhằm xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại theo hướng “chuẩn hoá, hiện đại hoá, dân chủ hoá, xã hội hoá và hội nhập quốc tế”; nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực, ngành, nghề trọng điểm, chiến lược.

Đồng thời, quyết tâm xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, bền vững; phấn đấu thực hiện mục tiêu đến năm 2030 cơ bản không còn hộ nghèo và cơ bản miễn viện phí toàn dân. Đảng luôn chú trọng mục tiêu bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, an ninh xã hội và an ninh con người; đưa ra mục tiêu nâng chỉ số phát triển con người (HDI), nâng tuổi thọ trung bình, giảm tỷ lệ hộ nghèo trong tương lai gần^[1].

[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Sđd, tr.21-22.

Trước yêu cầu tăng cường bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu nhằm bảo đảm phát triển kinh tế bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân và thực hiện các cam kết quốc tế về môi trường mà Việt Nam đã ký kết, Đảng xác định đây là một trong 3 trụ cột cho phát triển nhanh và bền vững đất nước; cần gắn kết chặt chẽ và triển khai đồng bộ các nhiệm vụ chiến lược, trong đó: phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ môi trường là trung tâm.

Đảng dẫn dắt tư duy phát triển theo hướng hài hòa với thiên nhiên, lấy phòng ngừa làm nguyên tắc chủ đạo, kết hợp kiểm soát ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và phục hồi hệ sinh thái; đặc biệt, Đảng xác lập mục tiêu bảo vệ sức khỏe nhân dân là ưu tiên hàng đầu trong các chính sách môi trường. Đồng thời, chủ trương huy động tối đa nguồn lực trong nước và quốc tế, tận dụng các cơ chế ưu đãi toàn cầu để thúc đẩy chuyển đổi xanh, giảm phát thải khí nhà kính từ 8 - 9%^[1], hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Đây không chỉ là cam kết chính trị mà còn là định hướng phát triển có trách nhiệm với thế hệ tương lai và cộng đồng quốc tế.

Đảng chỉ đạo triển khai đồng bộ các giải pháp ứng phó với thiên tai, đầu tư phát triển hệ thống công trình bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đồng thời, định hướng phát triển năng lượng tái tạo, vật liệu mới, công nghệ tái chế và các sản phẩm thân thiện với môi trường, góp phần giảm tiêu hao năng lượng trên mỗi đơn vị GDP từ 1 - 1,5%/năm trong giai đoạn 2026 - 2030^[2].

Với vai trò kiến tạo và dẫn dắt, Đảng không ngừng đổi mới tư duy phát triển, thúc đẩy mô hình tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, và phát triển bền vững, bảo đảm hài hòa giữa lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường. Mỗi chủ trương, chính sách đều thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược và trách nhiệm của Đảng trong việc xây dựng một Việt Nam xanh, sạch, đẹp và phát triển bền vững.

[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Sđd, tr.22.

[2] Đảng Cộng sản Việt Nam: Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Sđd, tr.21.

Đứng trước yêu cầu mới của thời đại và quốc gia - dân tộc, Đảng đã tập trung trí tuệ để khai thác, sử dụng và phát huy tối đa những nguồn lực cho sự phát triển, là hạt nhân đoàn kết, thống nhất, lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tạo nên sức mạnh tổng hợp to lớn cho công cuộc xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, xác định rõ các đột phá chiến lược và nhiệm vụ trọng tâm, mang tính sống còn của tương lai đất nước.

Trước hết, Đảng xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm có tính chất nền tảng và định hướng lâu dài: (1) Tập trung ưu tiên xây dựng đồng bộ thể chế phát triển, trọng tâm là hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ kịp thời, dứt điểm các nút thắt, điểm nghẽn; (2) Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; (3) Đẩy mạnh phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hiện đại, hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu phát triển lực lượng sản xuất mới; (4) Tập trung triển khai đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tạo nền tảng cho phát triển lực lượng sản xuất mới, hiện đại; (5) Phát triển nguồn lực con người, phát triển văn hoá thực sự trở thành nền tảng, sức mạnh nội sinh, động lực to lớn cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước; (6) Tiếp tục xây dựng lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo của đất nước.

Cùng với đó là 3 đột phá chiến lược nhằm tạo chuyển biến mạnh trong phát triển: (1) Đột phá mạnh mẽ về thể chế phát triển, nâng cao năng lực hoạch định và tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để khơi thông, giải phóng và phát huy hiệu quả mọi nguồn lực; (2) Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao; đẩy mạnh thu hút và trọng dụng nhân tài; (3) Tiếp tục hoàn thiện đồng bộ và đột phá mạnh mẽ trong xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; nhất là kết cấu hạ tầng giao thông đa phương thức, hạ tầng công nghệ phục vụ cho quá trình quản lý, quản trị phát triển kinh tế - xã hội bền vững, chuyển đổi số, phát triển xanh, chuyển đổi năng lượng, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đứng trước thời cơ mới, thách thức mới trong điều kiện phát triển mới của đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục là hạt nhân chính trị, là “bộ não”, “bộ tổng tham mưu” trong kiến tạo tư duy phát triển, dẫn dắt thể chế, định hình chiến lược, thúc đẩy đồng thuận xã hội trong từng quyết sách, chiến lược; lãnh đạo xây dựng tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Sứ mệnh của Đảng trong kỷ nguyên mới là khơi dậy mạnh mẽ hào khí dân tộc, tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, cùng khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc để đưa Việt Nam đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các cường quốc năm châu như tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu và ước vọng của toàn thể dân tộc ta.

Nội dung: PGS.TS. VŨ TRỌNG LÂM

Thiết kế và trình bày: Hào Nguyễn