Tết thời Chuyển đối số

TẠO RA GIÁ TRỊ CHIA SẺ: Chiến lược "win-win" của Gojek

Gojek là một ví dụ được nhiều đơn vị dẫn chiếu như một trường hợp tiêu biểu của mô hình "Tạo ra giá trị chia sẻ" (Creating Shared Value - CSV).

Ngạn ngữ tiếng Anh có câu: "Doing Well by Doing Good"  (tạm dịch: Muốn làm tốt việc gì thì hãy làm việc tốt). Câu nói này đã trở thành nguồn cảm hứng cho sứ mệnh phát triển của nhiều doanh nghiệp, song để hiện thực hóa sứ mệnh này thì không hề đơn giản. Và, Gojek là một ví dụ được nhiều đơn vị dẫn chiếu như một trường hợp tiêu biểu của mô hình "Tạo ra giá trị chia sẻ" (Creating Shared Value - CSV).

Chiến lược phát triển trọng tâm của CSV

Ít người biết, sự ra đời của Gojek không đến từ ý tưởng về một mô hình kinh doanh đơn thuần. Nhìn thấy hình ảnh các tài xế truyền thống thường xuyên “ế khách” ở các ngã tư trong khi khách hàng khi cần thì không gọi được xe, những người sáng lập Gojek nhận ra bài toán mà mình muốn giải quyết: Sử dụng công nghệ để kết nối tài xế với hành khách có nhu cầu.

Từ một tổng đài điều phối cuộc gọi giúp kết nối tài xế với hành khách, Gojek nhanh chóng phát triển thành ứng dụng đa dịch vụ, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu người lao động.

Ngay từ thời điểm ra đời ở Indonesia năm 2010, Gojek đã luôn là một doanh nghiệp hướng tới việc “Doing Good” (làm việc tốt) chứ không chỉ “Doing Business” (làm kinh doanh), mang đến giá trị chia sẻ thay vì doanh số đơn thuần.

Theo đó, mọi quyết định và chiến lược kinh doanh của Gojek từ trước tới nay và cả sau này đều phải trả lời câu hỏi: Giá trị mà Gojek chia sẻ với hệ sinh thái là gì? Nói cách khác, doanh thu hay lợi nhuận của Gojek được tạo ra từ việc doanh nghiệp này có thể giải quyết được bao nhiêu bài toán của xã hội.

Có thể nhìn vào bài toán “xăng tăng giá” trong năm 2022 như một trường hợp điển hình cho cách tiếp cận và giải quyết vấn đề của Gojek. Theo đó, trong giai đoạn các tài xế hoang mang vì tiền cước không đủ bù tiền xăng, Gojek chia sẻ gánh nặng cho họ thông qua việc tăng mức ưu đãi tới 7% doanh thu, tặng phiếu xăng điện tử cho các đối tác có hiệu suất hoạt động tốt... giúp các tài xế yên tâm hoạt động. Điều này cũng góp phần đáp ứng nhu cầu giao nhận, di chuyển của khách hàng, nâng cao hiệu quả hoạt động của toàn hệ sinh thái.

Ở một trường hợp khác, nhân dịp Tập đoàn GoTo - công ty mẹ của Gojek - phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO), các bác tài đối tác của Gojek được tặng hơn 20 triệu USD dưới hình thức cổ phiếu (tại Indonesia) và tiền mặt (tại Việt Nam và Singapore).

Bên cạnh những hỗ trợ về mặt vật chất, Gojek còn mang tới các chương trình hỗ trợ về tinh thần như tặng quà, tổ chức xem phim, tri ân cho đối tác tài xế và gia đình… Qua đó, doanh nghiệp này giúp các đối tác tài xế cảm thấy gắn bó, an tâm hơn khi thực hiện công việc.

“

Bên cạnh những hỗ trợ về mặt vật chất, Gojek còn mang tới các chương trình hỗ trợ về tinh thần như tặng quà, tổ chức xem phim, tri ân cho đối tác tài xế và gia đình…

Đối với “mảnh ghép” là các chủ quán ăn, nhà hàng trong hệ sinh thái, Gojek mang tới chiến dịch “Để không ai bị bỏ lại phía sau” năm 2020 – 2021 sau đó được tiếp nối bằng chương trình “Quán nhỏ vượt sóng to” trong năm 2022 với mục tiêu trang bị kỹ năng, kiến thức và công cụ hỗ trợ các chủ cửa hàng vừa, nhỏ và siêu nhỏ tham gia vào nền kinh tế số, bắt nhịp với xu hướng của người tiêu dùng hiện đại.

Để mở rộng quy mô ảnh hưởng, trong khuôn khổ dự án “Quán nhỏ vượt sóng to,” Gojek ra mắt thư viện thông tin miễn phí bao gồm các kiến thức, kỹ năng và công cụ về tài chính, công nghệ nhằm giúp các chủ cửa hàng nhỏ khởi nghiệp và phát triển kinh doanh ẩm thực trực tuyến.

Ngoài ra, Gojek còn hợp tác với Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh và Nhà Văn hoá Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức lớp đào tạo kỹ năng kinh doanh cho 200 chị em phụ nữ đang làm chủ các cửa hàng nhỏ và siêu nhỏ, tập trung vào các kỹ năng liên quan đến lập kế hoạch tài chính, quản lý kinh doanh và cách vận hành một cửa hàng trực tuyến. Thông qua chuỗi dự án, Gojek đã thành công mang lại sinh kế cho hàng trăm chủ quán ăn nhỏ, siêu nhỏ đồng thời mở rộng mạng lưới đối tác và danh sách món trên GoFood của đơn vị này.

“

Ngay từ thời điểm ra đời ở Indonesia năm 2010, Gojek đã luôn hướng tới việc “Doing Good” (làm việc tốt) chứ không chỉ “Doing Business” (làm kinh doanh), mang đến giá trị chia sẻ thay vì chỉ tập trung vào doanh số đơn thuần.

Tạo ra tác động xã hội tích cực và giá trị cộng hưởng

Nhờ chiến lược phát triển bền vững và có khả năng lan tỏa giá trị sâu rộng, Gojek đã phát triển thành công trên tất cả khía cạnh của hệ sinh thái mà đơn vị này xây dựng.

Cụ thể, số liệu từ Gojek cho thấy tổng lượng đơn hàng đặt qua nền tảng đặt đồ ăn trực tuyến GoFood 6 tháng đầu năm 2022 tăng 72% so với cùng kỳ năm 2021, doanh số trung bình của các nhà bán hàng tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2021.

Hiện tại, Gojek đã có hàng trăm nghìn đối tác tại Việt Nam, phục vụ nhu cầu của hàng triệu khách hàng. Điều này đã đưa Gojek trở thành một trong những cái tên “đáng gờm” trên bản đồ ứng dụng đa dịch vụ tại Việt Nam.

Bên cạnh những con số tăng trưởng ấn tượng, hơn hết, các sáng kiến, hoạt động của Gojek đã đóng góp nhiều giá trị tích cực cho rất nhiều cá nhân cũng như toàn cộng đồng và xã hội. Điển hình, chỉ sau 2 mùa triển khai, chiến dịch “Để không ai bị bỏ lại phía sau” đã tạo ra cơ hội thu nhập mới, cải thiện sinh kế cho hàng trăm cửa hàng nhỏ lẻ.

“

Gojek đã có hàng trăm nghìn đối tác tại Việt Nam, phục vụ nhu cầu của hàng triệu khách hàng, đưa Gojek trở thành một trong những cái tên “đáng gờm” trên bản đồ ứng dụng đa dịch vụ tại Việt Nam.

Bước sang mùa thứ 3, chiến dịch không chỉ đào tạo kỹ năng kinh doanh cho 200 chị em phụ nữ, mà trang thư viện online còn hỗ trợ hàng ngàn người tiếp cận với kiến thức, nâng cao kỹ năng kinh doanh trực tuyến một cách dễ dàng hơn. Hay như lãnh đạo Gojek từng chia sẻ về việc tạo ra cơ hội gia tăng thu nhập cho đối tác tài xế: “Khi Gojek có nhiều khách hàng hơn, các tài xế và nhà hàng sẽ có nhiều đơn hàng hơn và gia tăng thu nhập hiệu quả hơn. Ngày xưa, các bác tài chỉ đi được 4-5 cuốc xe một ngày thì nay với những nền tảng kết nối như Gojek, lượng đơn hàng có thể tăng gấp 4-5 lần.”

Rõ ràng, một doanh nghiệp thường có cho mình nhiều lựa chọn để tăng trưởng, song chỉ có một vài cách để có thể phát triển bền vững, đó là tạo giá trị cho tất cả bên liên quan. Và, hành trình tạo ra giá trị chia sẻ của Gojek nói chung và Gojek Việt Nam nói riêng chính là minh chứng cho điều đó./.