Gần 60 năm đã trôi qua, nhưng những kỷ niệm được cùng gia đình góp sức, may những lá cờ giải phóng ngay trong lòng địch không bao giờ phôi phai trong tâm trí bà Nguyễn Thị Ngọc Bích ở phường Ninh Hiệp, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.

Bà Bích sinh ra và lớn lên trong gia đình truyền thống cách mạng, có cha là liệt sỹ Nguyễn Kiến Đường, mẹ là Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Lê Thị Lợn và chị gái là Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân - liệt sỹ Nguyễn Thị Ngọc Oanh.

Thời điểm đó, nhà bà Bích là cơ sở nuôi giấu cán bộ cách mạng nên ngày đêm đều có quân của địch phục kích trước cổng nhà, trong vườn.

“Ngày đó, để may được lá cờ giải phóng trong lòng địch không hề đơn giản bởi lá cờ to, rất dễ bị địch phát hiện,” bà Nguyễn Thị Ngọc Bích nhớ lại.

Trở về những ngày cuối tháng chạp năm 1967, gia đình bà Bích được tổ chức giao nhiệm vụ đặc biệt, may hai lá cờ giải phóng với kích thước dài 3,5m; ngang 2,8m để treo tại trụ sở quận Ninh Hòa (nay là thị xã Ninh Hòa) với niềm tin cuộc Tổng tiến công và nổi dậy năm Mậu Thân 1968 sẽ đi đến thắng lợi.

Vì cờ giải phóng có ba màu xanh, đỏ, vàng nên nếu mua cùng một chỗ và cùng thời điểm dễ bị địch phát hiện, vì thế gia đình bà phải mua vải ở nhiều nơi khác nhau, mỗi lần mua một ít và cất giấu cẩn thận.

“Mua vải đã khó nhưng để may được cờ càng khó hơn. Việc may cờ cũng chỉ được thực hiện vào ban đêm vì nếu ban ngày bật đèn thì sẽ bị nghi ngờ, còn mở cửa để lấy ánh sáng thì rất dễ bị phát hiện” - bà Bích kể.

Vào những ngày quân ngụy vui chơi chính là những ngày mà các thành viên trong gia đình bà Bích cấp tập may cờ bởi khi đó chúng lơ là, không canh gác nghiêm ngặt.

“Tối đêm 28 tháng chạp năm 1967 âm lịch, ngoài sân và thềm nhà, một trung đội ngụy trải bạt nằm la liệt. Chúng mở to đài Sài Gòn để nghe hát cải lương và sát phạt đỏ đen với nhau. Chúng la hét, cãi cọ, chửi thề om sòm. Ở trong nhà, cửa đóng chặt, đèn điện chiếu sáng. Các thành viên trong gia đình dồn dập, gấp gáp trong những đường kim mũi chỉ để hoàn thành nhiệm vụ.” bà Bích nhớ lại.

Theo bà Bích, khó khăn lớn nhất khi may cờ là lá cờ quá lớn, phải canh và đặt ngôi sao cho đúng vị trí. Mẹ và các chị của bà đã đo đi đo lại cẩn thận rất nhiều lần, vì mỗi người đều tâm niệm chỉ cần lệch một đường kim mũi chỉ cũng thấy có lỗi với đất nước.

Để hoàn thành nhiệm vụ may cờ trong hoàn cảnh cam go cần sự phối hợp ăn ý của rất nhiều người trong gia đình.

Các thành viên trong gia đình bà Bích khi thực hiện nhiệm vụ may cờ vào đợt Tết Mậu Thân 1968, đều coi đây là nhiệm vụ hết sức thiêng liêng, phải tuyệt đối giữ bí mật.

Bà Bích kể lại thời điểm cả gia đình may cờ, vì tuổi còn nhỏ, bà Bích không trực tiếp may cờ mà được giao nhiệm vụ khác là chăm sóc, nuôi dạy con chó để canh giữ cho gia đình may cờ bên trong.

Chú chó được bà Bích huấn luyện cực kỳ thông minh, chỉ cần một động tĩnh bất thường của địch là lập tức “phát tín hiệu” cho gia đình.

Còn ông Nguyễn Kiến Hiến, (hiện 71 tuổi, trú phường Ninh Hiệp, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) - anh trai của bà Bích chia sẻ lúc 15 tuổi, ông tham gia cách mạng với nhiệm vụ rải truyền đơn trên địa bàn nên khi gia đình may cờ, ông được giao nhiệm vụ canh gác, báo động.

Sau khi may xong ngôi sao vàng và hoàn thành lá cờ, mọi người trong gia đình ai ai cũng mừng rỡ và tự hào.

Với thế hệ bà Bích ngày đó, ai ai cũng mong được góp sức mình vào công cuộc giải phóng đất nước.

Tháng 4/1975, cuộc tổng tiến công giải phóng hoàn toàn Miền Nam, quân ta đến đâu, giải phóng địa bàn đến đó.

Ngày 26-29/3/1975, khi các đơn vị bộ binh của Sư đoàn 10 được lệnh áp sát, hình thành 4 mũi tấn công địch, hạ quyết tâm đánh bại Lữ đoàn Dù 3 nhằm mở toang "cánh cổng thép” trên đèo Phượng Hoàng (kết nối Đắk Lắk-Ninh Hòa). Đêm 29/3, "Đèo Phượng Hoàng đỏ lửa” là hiệu lệnh để các đơn vị bộ binh Sư đoàn 10 tấn công.

Do tính chất "địch cố giữ, ta quyết chiếm" nên trận đánh kéo dài, ác liệt suốt 3 ngày đêm. Đến chiều 1/4/1975, một bộ phận lớn quân địch đã bị tiêu diệt, quân ngụy đã rệu rã tinh thần, chống đỡ yếu ớt.

Chớp lấy thời cơ, Chỉ huy Sư đoàn quyết định mở trận công kích cuối cùng. Tối đó, bộ đội ta dũng mãnh áp đảo quân địch, nhanh chóng chọc thủng hệ thống phòng thủ của địch từ Tây sang Đông, loại khỏi vòng chiến Lữ đoàn Dù 3 với gần 4.000 tên địch, thu về toàn bộ trang thiết bị quân sự của chúng.

Chỉ sau vài ngày, "cánh cổng thép” của địch trên đèo Phượng Hoàng hoàn toàn bị nung chảy, mở toang cửa ngõ cho quân ta tiến về giải phóng đồng bằng. Trong khi toàn bộ ngụy quân, ngụy quyền ở Nha Trang-Khánh Hòa rúng động, nhốn nháo thì tinh thần bộ đội của ta tăng lên rất cao.

Sáng 2/4/1975, Sư đoàn 10 tiến vào hiệp đồng với đơn vị địa phương giải phóng Ninh Hòa (nay là thị xã Ninh Hòa).

Nhà nhà đều treo cờ mặt trận giải phóng, có những lá cờ chuẩn bị cho Tết Mậu Thân năm 1968, cho đợt chiếm lĩnh năm 1972, nay đem ra treo còn mới nguyên.

Ngay ngày giải phóng quê hương, bà Bích đã cùng mẹ - Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Lê Thị Lợn - đến trao tận tay hai lá cờ giải phóng cho chính quyền địa phương, với niềm vui quê hương được giải phóng./.