Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công chưa được bao lâu, thực dân Pháp được sự hỗ trợ của các thế lực đế quốc đã quay trở lại xâm lược nước ta. Thực hiện đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, lâu dài, dựa vào sức mình là chính, với vũ khí thô sơ và tinh thần "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh," quân và dân ta đã lần lượt đánh bại các chiến lược quân sự của thực dân Pháp.
Để cứu vãn tình thế, bước vào Thu-Đông năm 1953, thực dân Pháp và can thiệp Mỹ đã cho ra đời Kế hoạch Navarre, liên tiếp cho tăng cường lực lượng, xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, coi Điện Biên Phủ như "một pháo đài không thể công phá," nơi thu hút để tiêu diệt bộ đội chủ lực của ta.
Khi giao nhiệm vụ cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dặn dò ngắn gọn: "Chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh." Lời dặn dò của Bác đã dẫn đến một quyết định lịch sử trong một chiến dịch lịch sử.
Sau khi công tác chuẩn bị hoàn thành, ngày 13/3/1954, quân ta tấn công cứ điểm Him Lam, mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ.